Beogradska zadruga

Beograd kao grad sa bogatom i zanimljivom istorijom ima mnogo da ponudi onima koji žele da otkriju njegove tajne. Jedna od njih je Savamala, odnosno oblast na desnoj obali reke, na teritorijama opština Stari grad i Savski venac, pored kojih teče reka Sava. U Savamali su bile locirane najznačajnije trgovačke ulice, a najinteresantnija od njih je svakako Karađorđeva ulica koju i danas krase prelepe zgrade i stare kuće u Beogradu koje lepotom arhitekture pleni posetioce. Ovo staro jezgro grada je pravo blago za sve koje interesuje prošlost i kulturno nasleđe grada, a posle kompletne rekonstrukcije fasada u ovoj ulici i izgradnje modernog Beograda na vodi postaje sve značajnija za turizam Beograda. A u ovoj riznici prelepih građevina posebno se ističe zgrada Beogradske zadruge, jedna od najlepših zgrada u Beogradu. U periodu posle Drugog svetskog ratau nju se useljavaju mnoge ustanove čije osnovne delatnosti nisu bile usklađene sa namenom zgrade. Najduže se u njoj zadržao Geološki zavod ili Institut za hidrotehnička i geološka istraživanja, zbog čega se često u javnosti i dalje naziva zgrada Geozavoda. Njeno propadanje poslednjih decenija XX veka dugo je bilo simbol propadanja celog društva. A onda je prilikom pokretanja projekta Beograd na vodi simbolično bila prva zgrada koju su investitori kompletno obnovili i ona je ovako umivena ponovo ugledala svetlost dana u svom najreprezentativnijem izdanju.

Iako je Beogradska zadruga za međusobno pomaganje i štednju osnovana 1882. godine na osnovu odluke grupe beogradskih trgovaca, tek 1897. godine odlučeno je da se podigne nova zgrada. Namera osnivača je bila da pripadnicima srednjeg društvenog sloja omogući povoljni krediti, ali i da finansira neke privredne delatnosti. Zadruga se brzo razvija i postaje jedna od vodećih banaka u gradu, koja je kao klijenta imala i Kraljevinu Srbiju. Zgrada Beogradske zadruge je izgrađena u periodu od 1905. godine do 1907. godine, a projektovali su je arhitekate Andra Stevanović i Nikola Nestorović koji su u ovom periodu radili zgradu trgоvca Stamеnkоvića i hotel Bristol. Nikola Nestorović je gradio i zgradu današnjeg Narodnog muzeja. Zgrada Beogradske zadruge projektovana je kao ugaona palata, pošto se nalazila na placu nepravilnog oblika, građena je u akademskom stilu XX veka sa bogatom dekoracijom na spoljnim fasadama. Možete videti i izvajanu glavu Merkura iznad glavnih vrata. Korišćene su i moderni i novi građevinski materijali i građevinske tehnike, od armiranog betona do dekoracija u veštačkom kamenu. Enterijer je jedan od najlepših u beogradskoj arhitekturi, a čine ga reprezentativni ulazni hol i grandiozno mermerno stepenište, kao i prelepo oslikana svečana sala na spratu i bogata dekoracija na zidovima i tavanici. Podovi su oblagani parketom i teraco pločicama. Zgrada spada u red retkih i reprenzentativnih primera beogradske arhitekture ova dva značajna autora, ali i predstavlja početak formiranja savremenog gradskog jezgra na obalama Save. Proglašena je za spomenik kulture od velikog značaja.

Obzirom da ovaj deo grada se iz dana u dan menja i ulepšava, logično je da svoje mesto ovde počinju da svoje mesto nalaze odlični beogradski restorani i kafići, ali se sve češće može naći i kvalitetno prenoćište u Beogradu.