Spomenik Dimitriju Tucoviću – Vrače brdo

0
Oceni članak

Spomenik Dimitriju Tucoviću – Vrače brdo

Naš glavni grad sa okolinom ima veliki broj jako poznatih i popularnih izletišta Beograda koja često i rado mnogi koriste kako bi se okupili i zabavili u prirodi u slobodno vreme ili za vikend. Primetno je da se tradicionalni izleti malo modifikuju, pa se uz lep dan proveden u opuštanju i rekreaciji u prirodi traže u okolini kafići i restorani, ali i kulturno-istorijski spomenici kako bi izlet bio sadržajniji i posetioci se osećali ispunjenije. Kada Lazarevac i okolina budu oblast koju želite da istražujete postoji uzvišenje koje se zove Vrače brdo iznad Lazarevca koje pokazuje koliko je istorija i prošlost Beograda bila dramatična i gde su se odigrali značajne ratne borbe. Vrače brdo je poznato kao mesto gde je tokom čuvene Kolubarske bitke krajem 1914. godine srpska vojska porazila Austro-Ugarsku vojsku, ali kao i protivnik pretrpela značajne gubitke gde je na desetine hiljada naših boraca izgubilo život.

Jedan od vojnika koji je poginuo u Kolubarskoj bici na Vrače brdu je bio Dimitrije Tucović vođa socijalističkog pokreta i borac za ljudska i radnička prava. Na mestu gde je poginuo, u njegovu čast podignut je spomen park koji mnogi poštovaoci redovno obilaze. Spomen obeležje je u vidu kamenog obeliska sa opsegom, a često se za vreme manifestacija posvećenih Kolubarskoj bici vrši polaganje venaca za sećanje i odavanje počasti Dimitriju Tucoviću. Spomenik se nalazi na platou, a okolo je zasađeno zelenilo, nalazi se stub na kome se diže zastava prilikom zvaničnih ceremonija, a iza spomen obeležja se nalazi klupa gde možete sesti.

Dimitrije Tucović (1881-1914) je bio novinar i vođa socijalističkog pokreta u Kraljevini Srbiji, kao i osnivač Srpske socijaldemokratske partije. Rođen je na Zlatiboru, gde je započeo školovanje u gimnaziji u Užicu, a koje je završio u Beogradu, gde je i diplomirao kasnije na Pravnom fakultetu. Tokom studiranja je nastojao da stvori moderne radničke sindikate i vodio je borbu za veća prava radnika i bolje uslove rada, ali i za socijalnu pravdu, građanske slobode, ravnopravnost polova, opšte pravo glasa u Kraljevini Srbiji, a marta 1903. godine predvodio je demonstracije protiv kralja Aleksandra Obrenovića, posle kojih je morao da napusti zemlju. Posle Majskog prevrata, vraća se u Srbiju i nastavlja svoje aktivnosti, a 1906. godine završava Pravni fakultet. 1912. godine je mobilisan kao rezervni oficir, a učestvovao je u Balkanskim ratovima. Pokušao je posle ratova da doktorira u Nemačkoj, ali pošto je izbio Prvi svetski rat, vraća se u Srbiju, stupa ponovo u vojnu službu i učestvuje u prvim uspesima srpske vojske, uključujući i Kolubarsku bitku gde je poginuo na ovom mestu iznad Lazarevca. Sahranjivan je šest puta, a  prvi put je sahranjen pod jednim hrastom u toku Kolubarske bitke na položaju gde je poginuo. Potom je njegovo telo preneseno na groblje u selu Šušnjar, da bi 1916. godine po naređenju okupacionih vlasti njegovi posmrtni ostaci su premešteni na vojničko groblje u Lazarevcu. Prilikom ekshumacija zemnih ostataka srpskih i austrijskih vojnika 1939. godine sa vojničkog groblja je je u specijalnom metalnom sanduku prenet u još nedovršenu kriptu Hrama Svetog Dimitrija u Lazarevcu. Potom je po završetku Drugog svetskog rata metalni sanduk sa posmrtnim ostacima Dimitrija Tucovića je prenet na Slaviju. 2016. godine prilikom rekonstrukcije Slavije, Dimitrije Tucović je šesti put sahranjen u Aleji velikana uz pesmu “Tamo daleko”.

Imajući potpuno u vidu značaj Vrače brda i Dimitrija Tucovića, ipak bismo skrenuli pažnju posetiocima da ukoliko se odluče na obilazak, pogotovu posle kiše ili snega, imaju u vidu da se oko spomenika nalazi samo mali plato, koji je ponekad neočišćen, a udaljen par kilometara od Ibarske magistrale.