Muzej Banjičkog logora

Kao i mnogi drugi regioni, gradovi i mesta širom planete, tako je i naš glavni grad imao svoje uspone i padove u svojoj političkoj, ekonomskoj, vojnoj i građanskoj prošlosti. Tako je i istorija Beograda bila često smirena, vedra, uzbudljiva, ali sa vremena na vreme dramatična, strašna i okrutna. Ovo poslednje je posebno došlo do izražaja tokom Drugog svetskog rata kada su tadašnja Jugoslavija, odnosno Srbija i Beograd bili okupiran od strane Nemaca i kada su vršeni veliki zločini nad stanovništvom i neistomišljenicima. Nedugo posle okupacije države, Nemci su počeli da razmatraju osnivanje velikog koncentracionog logora u kome bi zatočili Srbe, Jevreje, Rome i ostale nacije. Banjički logor je osnovan 1941. godine i bio je u funkciji logora do 1944. godine. Postoje podaci da je kroz logor prošlo oko 24.000 ljudi, ali se gotovo sigurno može reći da je broj veći, obzirom da se u zvaničnim evidencijama ne nalaze zatvorenici za koje se sigurno zna da su bili ovde dovođeni. Preko 4.000 ljudi je streljano, prvenstveno u Jajincima, ali i Centralnom i Jevrejskom groblju, Marinkovoj bari.

Upravo u blizini logora, gde se u daljini nalazi planina Avala, a u neposrednoj blizini Bajfordove (Banjičke) šume, beogradski muzeji imaju objekat koji podseća na ovaj deo teške prošlosti našeg grada i države. Osnivanju Muzeja Banjičkog logora je prethodilo otkrivanje spomen obeležja i otvaranje Spomen sobe tokom 1969. godine, a zatim 1982. godine i proširenje prostora uz adekvatno arhitektonsko oblikovanje ulaza sa zidovima i rešetkama. Tokom 2001. godine je izložba dopunjena i delimično izmenjena pa danas posetioci koji mogu videti da se muzej sastoji od memorijalne i informativne prostorije. U memorijalnoj prostoriji je napravljena rekonstrukcija prostora u kome su boravili logoraši na osnovu sećanja zatočenih. U njoj se nalazi i spisak od 4.200 streljanih zatvorenih sa predmetima koji su pronađeni u logoru, ali i iz skladišta u Zemunu. U informativnoj prostoriji se nalazi centralno postavljena maketa logora, a oko nje su raspoređeni predmeti, crteži i ručni radovi zatvorenika. Muzej Banjičkog logora je deo Muzeja grada Beograda, na čijem sajtu možete pronaći više informacija. Adresa muzeja je Pavla Jurišića Šturma 33, a radni dani su četvrtak, petak i subota.

Muzeji u Beogradu su njegovim otvaranjem dobili novu postavku koju preporučujemo da obiđete, a Muzej Banjičkog logora je proglašen i za spomenik kulture.