Spomen kompleks Crkvenac

Spomen obeležja, spomenici, spomen česme u ovom delu Beograda se nalaze na velikom broju lokacija, što ukazuje na značaj i strateški položaj koji, planine Kosmaj i Bukulja kao i Mladenovac i ostale opštine u okolini,  imaju u vojno-političkom smislu. Istorija Srbije je prepuna važnih događaja i ličnosti, a ova spomen česma ima izuzetno važnu ulogu u istoriji srpskog naroda, jer je usko vezana sa dešavanjima iz Prvog svetskog rata na ovom delu Šumadije. Spomen česma, kao i drugi objekti koji obeležavaju mesta gde su se značajni događaji odigrali važni su za vrlo su bitni za Mladenovac i okolinu ali i turizam u Srbiji, pokazujući koliko su istorija i kultura Beograda bogati i kako je moguće napraviti lep izlet na kome ćete dosta naučiti.

Spomen kompleks Crkvenac nalazi se u užem području Mladenovca. Izgradili su je srpski vojnici 1915. godine u znak zahvalnosti prema sanitarnoj misiji škotskih žena koje su na ovom prostoru lečile srpske ranjenike. Sanitarnu misiju škostskih žena formirala je doktorka Elze Inglis iz Edinburga, koja je na poziv za pomoć koji je uputila srpska vlada koja je bila suočena sa teškom epidemijom pegavog tifusa, došla  u Srbiju, formirala bolnicu žena Škotske. Bila je iskren prijatelj Srba. Oni su je poštovali i voleli.

Skupština opštine Mladenovac na sednici svih veća od 30. juna 1981. godine donela je Odluku o proglašenju česme Crkvenac u Mladenovcu za kulturno dobro spomenika kulture. U znak zahvalnosti heroini čovekoljublja dr Elzi Inglis i njenim “sivim malim prepelicama” lekarkama i bolničarkama žena Škotske, svake godine u septembru u zeleni anfiteatar, usred lepe prirode Mladenovca, pod krošnjama drveća, pokraj česme na Crkvencu obeležava se godišnjica sećanja. Pored prijema gostiju od strane predsednika Gradske opštine Mladenovac, na samoj česmi na Crkvencu održava se čas istorije za đake, kulturno-umetnički program i polaganje venaca na nivou ambasada Japana, Velike Britanije, Kanade, Francuske, Rusije i drugih država, Ministarstva odbrane Republike Srbije, kao i raznih predstavnika bolnica iz gradova širom Srbije, u kojima je ova misija sprovođena.

U Mladenovcu je 2009. godine na dan proslave godišnjice u glavnoj ulici otvorena svečana sala koja nosi naziv dr Elze Ingels. Do Crkvenca se može stići autoputem Beograd – Niš do skretanja za Mladenovac (Mali Požarevac). Spomen česma Crkvenac  se nalazi na kilometar od centra grada, na regionalnom putu ka Smederevskoj Palanci.