Doktorova kula

Upoznavanje grada, njegovih tajni i misterija je oduvek privlačilo avanturiste, pustolove i ali i obične znatiželjnike. U većini slučajeva iza tajni se nalaze samo nepoznate i nedovoljno istražene oblasti i činjenice koje dovode do slobodnog tumačenja i stvaranja gradskih legendi. Uglavnom su meta ovakvih priča i istraživanja pojedina mesta ili objekti koja imaju interesantnu arhitekturu ili su zapuštena na izolovanim lokacijama. Neke građevine su tokom vekova bili svedoci značajnih događaja, predstavljaju naše neretko kulturno nasleđe, pa se istorija Beograda može upoznavati i kroz njihovo proučavanje. Kada su i pitanju zgrade i stare kuće u Beogradu koje su i dan danas predmet radoznalosti i ljubotpitljivosti, jedna od najintrigantnijih je Doktorova kula.

U pitanju je objekat koji se nalazi na kraju Resavske ulice, blizu Mostarske petlje. Izgrađen je 1824. godine, u vreme kneza Miloša Obrenovića, a sagrađen je za potrebe doktora Vitu Romitu, jednog od prvih doktora u to vreme. Objekat je zbog spoljnih zidova, koji su rađeni od neobrađenog kamena i relativno malih prozora, ali i samog oblika zgrade koja se nalazila na brdu izolovana od okolnih kuća nazvana Doktorova kula. Građena je od neobrađenog kamena, opeke i ćeramide, a tavanica je bila od drveta. Sastojala se od podruma, prizemlja i sprata, a raspored prostorija je simetričan.  Namena kuće je bila i za stanovanje i primanje pacijenata, a u arhitektonskom smislu objedinjuje u sebi elemente kule, palate i konaka, pa je vidljiv uticaj srednjeevropske arhitekture. Ovo je jedan od prvih većih objekata građenih posle Drugog srpsko ustanka, a zdravstvenu namenu je dobila u drugoj polovini XIX veka i poznata je i kao prva i najstarija psihijatrijska bolnica na Balkanu, u kojoj je radio i čuveni srpski književnik i lekar dr Laza Lazarević. Danas je deo Klinike za psihijatrijske bolesti „Dr Laza Lazarević“, a proglašena je za spomenik kulture od velikog značaja.

Pažnju na sebe u drugom kontekstu je skrenula pre nekoliko godina kada je otvorila svoja vrata za posetioce manifestacije Noć muzeja interesantnom izložbom. Od tada se ovde povodom iste manifestacije redovno prave izložbe, a krajnji cilj je da se posle obnove klinike u Doktorovoj kuli otvori Muzej psihijatrije koji će svojom postavkom predstavljati razvoj ove grane medicine u Srbiji koji obuhvata period duži od 150 godina.